Przejdź do zawartości

Lucyna Hertz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lucyna Hertz
Lucyna Herc
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia

12 marca 1917
Warszawa

Data i miejsce śmierci

22 października 1944
Otwock

Przebieg służby
Lata służby

1943–1944

Siły zbrojne

ludowe Wojsko Polskie

Jednostki

Polski Samodzielny Batalion Specjalny,
Brygada AL im. Tadeusza Kościuszki,
9 pułk piechoty

Stanowiska

zastępca dowódcy kompanii ds. polityczno-wychowawczych

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1943–1989)
Grób Lucyny Herc na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Lucyna Hertz[1] właściwe imię Noemi (ur. 12 marca 1917 w Warszawie, zm. 22 października 1944 w Otwocku) – podporucznik ludowego Wojska Polskiego[2] uczestniczka walk na przyczółku warecko-magnuszewskim i pod Warszawą, odznaczona Orderem Virtuti Militari i Krzyżem Walecznych.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Lucyna Herc była córką Piotra (właściciel warsztatu rzemieślniczego w Otwocku)[2]. W szkole średniej była członkinią tajnej organizacji młodzieży szkolnej „Pionier”. W Otwocku uczęszczała do prywatnego gimnazjum. W 1933 zdała maturę, a od 1935 rozpoczęła studia na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego, tam wstąpiła do działającej w środowisku akademickim organizacji „Życie”[2]. Od 1937 studiowała w Paryżu na Sorbonie[2] na wydziale chemii. Uczestniczyła w organizowaniu pomocy materialnej dla republikańskich oddziałów w Hiszpanii[2]. Do kraju przyjechała latem 1939 na wakacje i tu zastał ją wybuch wojny. Jesienią tegoż roku wyjechała do Lwowa, wstąpiła do Komsomołu i na Politechnice Lwowskiej kontynuowała studia, aktywnie zaangażowała się w działalność komitetu studenckiego[2].

W czerwcu 1941 opuściła zajęty przez ZSRR Lwów i wyruszyła na wschód. Przez dwa lata podróżowała po ZSRR utrzymując się z pracy w różnych zawodach, m.in. jako sanitariuszka, robotnica rolna, rybaczka oraz robotnica w przemyśle chemicznym[2]. Pod koniec 1943 wstąpiła do formowanej 3 Pomorskiej Dywizji Piechoty im. Romualda Traugutta 1 Armii WP, w której początkowo pełniła w pułku funkcję instruktorki propagandy[2]. Na własną prośbę została przeniesiona do Polskiego Samodzielnego Batalionu Specjalnego (szkolił żołnierzy, którzy jako dywersanci mieli być przerzucani na zaplecze sił niemieckich), w którym była instruktorką wyszkolenia minerskiego, a następnie skierowana na kurs dowódców oddziałów partyzanckich[2].

15 maja 1944 w stopniu podporucznika włączona do grupy spadochronowej i zrzucona na teren Lubelszczyzny, gdzie dołączyła do oddziału partyzanckiego majora Czesława Klima, a działającego w lasach parczewskich[2]. Po wyzwoleniu Lubelszczyzny spod okupacji hitlerowskiej została przeniesiona do służby w 9 pułku piechoty w którym została wyznaczona na stanowisko zastępcy dowódcy kompanii fizylierów do spraw polityczno-wychowawczych[2]. Uczestniczyła w walkach na przyczółku pod Warką i Magnuszewem działając w patrolach zwiadowczych[2]. Podczas próby sforsowania Wisły w Warszawie z Saskiej Kępy na Czerniaków 17 września 1944 została ciężko ranna w obie nogi. Przewieziona została do szpitala chirurgicznego nr 4 w Otwocku i poddana amputacji obu nóg. Zmarła 22 października 1944 i pochowana w kwaterze wojskowej na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[2] (kwatera B 6 rz. 7 m. 1).

Jej imię nadano kilku szkołom różnego typu[2], a także ulicom i placom – m.in. w Lublinie na granicy dzielnic Bronowice i Felin. W 2017 roku uchwałą Rady Miasta[3][4] związaną ze wcześniejszą nowelizacją ustawy o zakazie propagowania komunizmu ulica Lucyny Herc (w takiej formie zapisywano nazwisko) została zmieniona – odcinek od ulicy Chemicznej do ulicy Wincentego Witosa nosi imię Anny Walentynowicz, a od ulicy Wincentego Witosa do Drogi Męczenników Majdanka imię Hanki Ordonówny[5].

Lucyna Hertz została pośmiertnie odznaczona Orderem Virtuti Militari i Krzyżem Walecznych oraz awansowana na stopień kapitana[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Hanna Michalska: Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939–1945: poległe i zmarłe w okresie okupacji niemieckiej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1988, s. 138. ISBN 83-06-01195-3.